با توجه به نقش اساسی غده تیروئید، اختلال در عملکرد آن میتواند منجر به بی نظمی در چرخه قاعدگی شود. مشکلات قاعدگی در افرادی که مبتلا به بیماریهای مرتبط با تیروئید هستند در مقایسه با آنهایی که غده تیروئید بدون نقصی دارند، شایعتر است.
اگر دارای بی نظمی در قاعدگی هستید، لازم است که از پزشک خود بخواهید تیروئید شما را از طریق آزمایش خون ارزیابی کند. در این مقاله به بررسی اجمالی غده تیروئید و این موضوع که آیا چرخه قاعدگی در نتیجه آزمایش تیروئید شما تاثیرگذار است یا خیر، پرداخته میشود. بهتر است بدانید که اگر آزمایش تیروئید در زمان قاعدگی انجام شود، موجب خواهد شد تا سطح هورمونهای تیروئید بالاتر از حالت طبیعی نشان داده شوند.
غده تیروئید چیست؟
غده تیروئید اندام کوچکی است که در جلوی گردن شما و اطراف نای قرار دارد. شکل این غده شبیه پروانهای است که بالهایش در دو سمت گردن شما کشیده شده. تیروئید یک غده بسیار مهم در بدن است. البته شما در سرتاسر بدن خود غدههای زیادی دارید که این غدهها هورمونهای مهمی را ساخته و (غالبا) در خون آزاد میکنند. وظیفه این هورمونها آن است که به کنترل بسیاری از عملکردهای حیاتی بدن کمک کنند.
وقتی غده تیروئید به درستی کار نکند، کل بدن شما را تحت تاثیر قرار میگیرد. چنانچه اگر بدن بیش از حد هورمون تیروئید تولید کند، به بیماری به نام پرکاری تیروئید مبتلا میشوید و اگر بدن شما کمتر از حد نیاز خود هورمون تیروئید کمی تولید کند، به کم کاری تیروئید مبتلا میشوید. هر دو این بیماریها بسیار جدی هستند و باید توسط متخصص غدد به درستی تشخیص داده شده و سریعا درمان شوند.
وظیفه غده تیروئید چیست؟
غدد تیروئید وظایف مهمی از جمله کنترل و ترشح هورمونهای تیروئیدی که متابولیسم بدن را کنترل میکنند، بر عهده دارند. متابولیسم فرآیندی است که در آن مواد غذایی که مصرف میکنید به انرژی تبدیل میشود. این انرژی به کل بدن شما منتقل میشود تا سیستمهای بدن شما به درستی کار کنند. اگر متابولیسم را به عنوان یک مولد موتور در نظر بگیرید، تیروئید منبعی است که با سوخت رسانی انرژی مورد نیاز را برای حرکت اجزا آن را تامین کرده و پس از آن این مولد سبب به کار افتادن سیستمهای بزرگتر (فعل و انفعالات بدن) میشود.
تیروئید متابولیسم بدن را با ترشح چند هورمون خاص کنترل میکند. این هورمونها شامل:
- T4 (تیروکسین که حاوی چهار اتم یدید است)
- T3 (تری یدوتیرونین که حاوی سه اتم یدید است)
این دو هورمون توسط غدد تیروئید به داخل جریان خون آزاد میشوند و سرعت عملکرد سلولهای بدن را از طریق نوعی پیام رسانی تنظیم میکنند. وقتی غده تیروئید به درستی فعالیت کند، مقدار مناسبی از هورمونها ترشح شده و متابولیسم بدن به صورت طبیعی در جریان خواهد بود، اما در صورتی که ترشح هورمونهای تیروئیدی دچار اشکال شوند، عملکردهای مهم بدن شما نیز دستخوش تغییر شده و به خوبی عملکرد نخواهند داشت.
میزان ترشح هورمونهای تیروئیدی توسط غدهای به نام هیپوفیز کنترل میشود. غده هیپوفیز در مرکز جمجمه و قسمت پایینی مغز شما قرار دارد. زمانی که این غده از طریق مراکز کنترل کننده خود، کمبود یا افزایش ترشح هورمون تیروئید را در بدن احساس کند، مقدار ساخت و ترشح این هورمونها را از طریق ترشح نوعی هورمون دیگر به نام هورمون محرک تیروئید (TSH) تنظیم میکند. هورمون TSH به سمت غده تیروئید ترشح شده و به آن دستورات لازم را برای متعادل کردن شرایط متابولیسم بدن میدهد. میزان ترشح این هورمون به خوبی در آزمایش تیروئید مشخص میشود. به طور کلی امکان انجام آزمایش تیروئید در منزل نیز وجود دارد که با صرف هزینه مناسب میتوانید به راحتی آن را انجام دهید.
تاثیر هورمون تیروئید بر قاعدگی
مکانیسمهای متعددی وجود دارد که در آنها هورمون تیروئید بر قاعدگی تأثیر میگذارد. بیماریهای با منشا تیروئید، باعث عدم تخمک گذاری به موقع و در نتیجه کمبود هورمون پروژسترون (هورمونی که در چرخه قاعدگی و باروری تاثیرگذار است) میشود. هر دو مشکل کم کاری و پرکاری تیروئید باعث اختلال در ساخت و ترشح هورمونهای جنسی هیپوفیز (پرولاکتین، FSH، LH) میشوند. کم کاری تیروئید فولیکولهای تخمدان را از وجود هورمون تیروئیدی که برای عملکرد خود نیاز دارند، محروم میکند. پس در روش تست تیروئید در منزل همواره این نکات را مدنظر قرار دهید تا آزمایش با خطا صورت نگیرد.
کم کاری تیروئید همچنین حساسیت به انسولین را مختل میکند بنابراین بیماری تیروئید با دیابت و سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) نیز مرتبط است. کم کاری تیروئید همچنین از طریق کاهش فاکتورهای انعقادی باعث پریودهای سنگین میشود. در مقابل پرکاری تیروئید باعث افزایش فاکتورهای انعقادی شده و قاعدگی را سبکتر میکند.
آنچه مسلم است هورمون تیروئید تاثیر مستقیمی بر شرایط قاعدگی و باروری دارد، بنابراین در درجه اول توصیه میکنیم آزمایش تیروئید را دوبار، یکبار در شرایط قاعدگی و بار دیگر در روزهای عادی انجام دهید. در صورتی که امکان تکرار آزمایش برای شما وجود ندارد، بهتر است این سنجش را در روزهای عادی انجام دهید.
آزمایش تیروئید
در حال حاضر انجام آزمایش خون برای اندازه گیری سطح انواع هورمونها، تنها راه دقیق و قابل دسترس است. این آزمایش که تست عملکرد تیروئید نامیده میشود، سطح هورمون محرک تیروئید (TSH) و تیروکسین (T4) را در خون بررسی میکند.
سطح بالای TSH و سطح پایین T4 در خون به معنای کم کاری تیروئید است. همچنین اگر نتایج آزمایش شما نشان دهد که TSH تا حدی افزایش یافته اما سطح T4 طبیعی است، نشان دهنده این است که در معرض خطر ابتلا به تیروئید کم کار هستید.در این شرایط پزشک توصیه میکند که هر چند وقت یکبار آزمایش خون را تکرار کنید تا با کنترل شرایط در نهایت دچار تیروئید کم کار نشوید.
از آزمایش خون برای اندازه گیری سطح هورمونی به نام تری یدوتیرونین (T3) نیز استفاده میشود. اما درخواست این آزمایش کمتر از سایر تستهای تیروئید است. برای کمک به تشخیص یا رد تشخیص بیماریهای خودایمنی تیروئید ( حمله اشتباه سلولهای خودی به اندامهای بدن)، مانند بیماری تیروئیدیت هاشیموتو، آزمایش آنتی بادی تیروئید تجویز میشود. در ادامه جدول تفسیر آزمایش تیروئید آورده شده است که میزان نرمال آن برای تمام افراد مشخص شده است.
میزان نرمال هورمونهای تیروئید
جنسیت |
سن |
TSH (mIU/L) میزان |
مرد | ۷۱-۹۰ | ۴-۵.۴۹ |
زن | ۱۸-۲۹ | ۲.۳۴-۴ |
زن | ۳۰-۴۹ | ۰.۴-۴ |
زن | ۵۰-۷۹ | ۰.۴۶-۴.۴۸ |
همانطور که اشاره شد بیماری تیروئید، بیماری است که بر تمام ارگانهای بدن تاثیر میگذارد. بنابراین لازم است اگر دارای علائم این بیماری هستید یا حتی در خانواده خود موارد ابتلا به این بیماری را دارید، حتما هر شش ماه به منظور پایش (چکاپ) آزمایش خون دهید. البته از انجایی که در مراکز درمانی همواره ریسک ابتلا به بیماریهای عفونی و ویروسی وجود دارد؛ پیشنهاد ما به شما این است که از خدمات آزمایش در منزل استفاده کنید، زیرا هزینه آزمایش تیروئید در منزل بسیار مناسب است.
انجام آزمایش تیروئید را در منزل امتحان کنید
شرکت هومکا با بهره گیری از بهترین متخصصان، خدمات آزمایش تیروئید در منزل را به همه ساکنین استان تهران، کرج، مشهد، شیراز، اصفهان، رشت و تبریز ارائه میدهد. شما میتوانید برای استفاده از خدمات آزمایش در منزل یا رزرو نوبت با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته و در خصوص تمامی خدمات مورد نظرتان از همکاران ما اطلاعات مورد نیازتان را دریافت کنید. همچنین با مراجعه به وب سایت هومکا به نشانی www.homeca.ir، از کلیه خدمات و تخفیفات ما مطلع شوید.
اگر در دوره عادت ماهانه قرار دارید، انجام آزمایش تیروئید بلامانع است و حداقل به مدت سه ساعت پرهیز غذایی داشته باشید.
ممنون از homeca
متخصص غدد در شرق تهران که با تجربه باشه در درمان تیروئید، دکتر مریم واشقانی را پیشنهاد می دم.
معرفی متخصص غدد در شرق تهران با تجربه در درمان تیروئید