حسن حسن‌خانی؛ کارشناس مسائل ارزی با اشاره به دلایل نوسانات اخیر نرخ ارز در بازار غیررسمی اظهار کرد: در اقتصاد ایران سه نوع نرخ ارز در جریان است؛ ارز نقدی مردم‌محور، ارز حواله‌ای تجاری و ارز مجازی فردایی.
او تأکید کرد: در شرایط بحرانی، مردم گاهی دلار را به‌عنوان دارایی امن می‌خرند، اما افزایشی که در یک هفته اخیر شاهد آن بودیم، عمدتاً ریشه در فضای مجازی دارد؛ در اتاق‌های تلگرامی و معاملات اصطلاحاً فردایی.
به گفته او، در این کانال‌ها، افراد بدون مبادله واقعی ارز، صرفاً با پیش‌بینی قیمت آینده دلار، اقدام به شرط‌بندی ریالی یا تترمحور می‌کنند. قیمتی که از این معاملات بیرون می‌آید، با وجود اینکه هیچ پشتوانه تجاری ندارد، اما به سرعت در فضای عمومی به‌عنوان نرخ واقعی تلقی می‌شود و حتی بر انتظارات مردم و بازار اثر می‌گذارد.
حسن‌خانی گفت: ما حداقل پنج کانال تلگرامی بسیار پرمخاطب داریم که نقش اصلی را در این بازار بازی می‌کنند. اینها بازارسازی می‌کنند و نرخ‌هایی منتشر می‌شود که نه ریشه در عرضه و تقاضای واقعی دارد و نه مبنای اقتصادی. با این حال، تأثیر روانی خودشان را در مقاطعی می‌گذارند.
حسن‌خانی به موضوع واردات ۱۰۰ تن طلا در سال ۱۴۰۳ اشاره کرد و آن را یک اقدام مهم و راهبردی در مقابله با شوک‌های ارزی دانست. او گفت: در این شرایط تحریم و جنگ، واردات این مقدار طلا می‌تواند ابزار بزرگی برای ثبات‌بخشی به بازارها باشد؛ به‌ویژه اینکه بانک مرکزی هم در این مسیر فعالانه ورود کرده است.
حسن‌خانی یک نکته مهم را هم متذکر شد و گفت: اگر این طلا وارد کشور شود، اما به جای ورود به چرخه رسمی اقتصاد، در خانه‌ها یا گاوصندوق‌های شخصی پنهان شود، تأثیری در ثبات مالی نخواهد داشت. برای اینکه این طلا مفید باشد، باید زیر کلید بانک مرکزی قرار بگیرد، وارد شبکه مبادلات رسمی شود، قابل رصد و شناسایی باشد. در غیر این‌صورت، تفاوتی با طلایی که در خارج از کشور ذخیره شده ندارد.
حسن‌خانی با اشاره به تجربه مشابه در روسیه هنگام حمله به اوکراین و دو برابر شدن نرخ روبل، تأکید کرد: بخشی از این نوسانات اخیر، ناشی از انتظارات تورمی مردم است؛ انتظاراتی که در فضای رسانه‌ای داغ می‌شود.
این کارشناس ارزی با تاکید بر تامین ارز بیش از ۱۱ میلیارد دلاری کشور در سه ماهه نخست سال تاکید کرد: اطمینان داشته باشید که در تامین نیازهای ضروری کشور از جمله دارو و کالاهای اساسی به میزان نیاز یکسال هیچگونه کمبودی وجود ندارد و بر اساس سیاست‌های قبلی، واردات و دپوی این کالاها پیش از آغاز تجاوز رژیم صهیونیستی انجام شده است.
او در پایان به مردم توصیه کرد: حفظ آرامش، اعتماد به توان نظامی کشور و پرهیز از تصمیم‌های هیجانی، مهم‌ترین رفتار در این شرایط است. کشور ما تجربه جنگ را داشته، تجربه تحریم را هم دارد، و با تقویت تمهیدات و تدابیر سیاست‌گذار، این بحران هم می‌گذرد. ان‌شاءالله با عقب‌نشینی رژیم صهیونیستی، شرایط اقتصادی نیز به ثبات کامل بازمی‌گردد.
منبع:
بازار
سارا سمیع شمس
