صندوق مختلط؛ مناسب سرمایه گذاران میانه رو!

بازار سهام بازاری است که بازدهی خوبی دارد و برای ریسک‌پذیرها مناسب‌تر است. به همین دلیل هم برای برخی از سرمایه‌گذاران مناسب نیست! از سوی دیگر، صندوق‌های درآمد ثابت هم وجود دارند که برای افراد ریسک‌گریز مناسب هستند. این صندوق‌ها به طور کلی بازدهی کمتری نسبت به شاخص کل بازار سهام دارند اما مطمئن‌تر هستند. برای حل این مشکل یک روش جایگزین به وجود آمده است. این راه به درد افراد میانه‌رو می‌خورد. در این مقاله قصد داریم به بررسی صندوق‌های مختلط که مناسب چنین سرمایه‌گذارانی است، بپردازیم.

صندوق مختلط چیست؟

صندوق مختلط یک صندوق سرمایه‌گذاری است که سبد دارایی آن ترکیبی از سهام و اوراق درآمد ثابت است. به بیان ساده‌تر صندوق مختلط ترکیبی از صندوق درآمد ثابت و صندوق سهامی است. اساس کار این صندوق آن است که سرمایه افراد را جمع‌آوری کند و مبالغ به دست آمده را در سهام شرکت‌های مختلف و اوراق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کند. البته سهم سهام و اوراق درآمد ثابت در این صندوق تقریبا متعادل است.

صندوق مختلط چطور کار می‌کند؟

دارایی صندوق مختلط ترکیبی از اوراق درآمد ثابت، سپرده بانکی و سهام است اما طبق قانون مدیر صندوق باید نسبت‌های خاصی را رعایت کند. مدیر صندوق باید حداقل ۴۰ و حداکثر ۶۰ درصد سبد سرمایه‌گذاری صندوق را به سهام اختصاص دهد. علاوه بر این، وی باید حداقل ۴۰ و حداکثر ۶۰ درصد سبد سرمایه‌گذاری صندوق مختلط را به اوراق درآمد ثابت تخصیص دهد.

به بیان ساده‌تر اگر وضعیت بازار سهام روبه رشد باشد مدیر صندوق می‌تواند تا حداکثر ۶۰ درصد پورتفوی صندوق را به سهام و حق تقدم سهام اختصاص دهد و ۴۰ درصد باقی مانده سبد سرمایه‌گذاری باید اوراق درآمد ثابت باشد. در حالت برعکس نیز، وقتی که بازار سهام روند کاهشی دارد مدیر صندوق حداکثر می‌تواند ۶۰ درصد از سبد سرمایه‌گذاری صندوق را به اوراق درآمد ثابت و ۴۰ درصد دیگر را به سهام و حق تقدم سهام اختصاص دهد.

صندوق سرمایه‌گذاری مختلط مناسب چه افرادی است؟

به دلیل این که سبد سرمایه‌گذاری صندوق‌های مختلط ترکیبی از اوراق درآمد ثابت و سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است، برای سرمایه‌گذارانی که تمایل دارند از رشد بازار بورس بهره‌مند شوند و در عین حال ریسک سرمایه‌گذاری کمتری نیز بپذیرند، مناسب است. صندوق مختلط ریسک سرمایه‌گذاری بیشتری نسبت به صندوق درآمد ثابت و ریسک سرمایه‌گذاری کمتری نسبت به صندوق سهامی دارد.

تفاوت صندوق مختلط با صندوق سهامی و درآمد ثابت

بیشتر حجم دارایی صندوق سهامی به سهام و حق تقدم سهام اختصاص دارد. به طور کلی، در صندوق سهامی حداقل ۷۰ و حداکثر ۹۵ درصد پورتفو به سهام تعلق دارد. از سوی دیگر، بیشتر حجم دارایی سرمایه‌گذاری صندوق درآمد ثابت به اوراق درآمد ثابت اختصاص دارد. این در حالی است که پورتفوی صندوق مختلط ترکیب نسبتا متعادلی از اوراق درآمد ثابت و سهام است.

صندوق تضمین اصل سرمایه و صندوق مختلط چه تفاوتی دارند؟

صندوق تضمین اصل سرمایه نیز نوعی صندوق مختلط به حساب می‌آید. تفاوت این صندوق با صندوق‌های مختلط در این است که یک شرط ماندگاری دارد. در واقع، ساختار صندوق تضمین اصل سرمایه کاملا مشابه صندوق مختلط است با این تفاوت که اگر شما در یک مدت مشخص واحدهای صندوق را نگهداری کنید، حتی اگر واحدهای شما با افت ارزش روبرو شوند، باز هم اصل سرمایه به شما پرداخت خواهد شد. اگر هم سود کنید، عایدی مورد نظر را کسب خواهید کرد.

مزایا و معایب صندوق‌های سرمایه‌ گذاری مختلط

صندوق مختلط به دلیل مزایایی که درد مورد توجه برخی از سرمایه‌گذاران قرار گرفته است. اما این نوع از صندوق‌های سرمایه‌گذاری در کنار مزایایی که دارند معایبی نیز دارند.

مزایای صندوق مختلط

ریسک سرمایه‌گذاری کم اولین و مهم‌ترین مزیتی است که صندوق مختلط دارد. چون بخش بزرگی از سبد سرمایه‌گذاری صندوق مختلط از اوراق درآمد ثابت تشکیل شده است و اوراق درآمد ثابت در طول سال نوسانات قیمتی بسیار کمی دارد، این صندوق می‌تواند کم‌ریسک باشد.

از طرف دیگر، این صندوق پتانسیل کسب سود بیشتری نسبت به صندوق درآمد ثابت در دوران صعود بازار سهام دارد. دلیل این موضوع آن است که مدیر صندوق مختلط طبق قانون می‌تواند تا ۶۰ درصد پورتفولیوی صندوق را به سهام اختصاص دهد. به همین دلیل، این نوع صندوق در زمان رشد بازار سود بیشتری نسبت به صندوق با درآمد ثابت خواهد داشت.

زیان کمتر در دوران نزول بازار سهام مزیت دیگر صندوق مختلط نسبت به صندوق سهامی است. مدیر صندوق مختلط می‌تواند درصد سهام موجود در سبد سرمایه‌گذاری صندوق را تا ۴۰ درصد کاهش دهد و حجم اوراق درآمد ثابت را تا ۶۰ درصد افزایش دهد. در نتیجه در زمانی که بازار سهام روند نزولی دارد، این صندوق‌ها نسبت به کلیت بازار افت کمتری را تجربه می‌کنند.

معایب صندوق مختلط

یکی از معایب صندوق مختلط این است که اگر بازار سهام رشد چشمگیری کند، بازدهی آن به دلیل ساختارش کمتر از رشد بازار سهام خواهد بود. در واقع گاهی اوقات و مخصوصا هنگام رشد یکباره بازار سهام، بازدهی صندوق از صندوق‌های سهامی جا می‌ماند.

نحوه سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط دو نوع دارد: صندوق مختلط قابل معامله در بورس (ETF) و صندوق مختلط صدور و ابطالی. برای سرمایه‌گذاری در صندوق مختلط صدور و ابطالی، سرمایه‌گذار ابتدا باید در سامانه سجام ثبت نام کند و مراحل احراز هویت را انجام دهد. سپس باید وارد سایت صندوق شود و به اندازه‌ای که می‌خواهد سرمایه‌گذاری کند، صدور انجام دهد. برای سرمایه‌گذاری در صندوق مختلط قابل معامله در بورس بعد از انجام مراحل احراز هویت و ثبت‌نام در سامانه سجام، فرد باید در یک کارگزاری ثبت نام کند و کد بورسی بگیرد. سپس در کارگزاری خود نماد صندوق مختلط را جستجو کند و سرمایه‌گذاری خود را شروع کند.