میرقاسم مومنی درباره پروژه گازی روسیه و ترکیه و تاثیر آن بر صادرات گاز ایران اظهار داشت: در حال حاضر پروژههای مختلفی در دنیا در حال انجام است و باتوجه به نیاز بیشتر دنیا به گاز برای گرمایش و صنعتی و کشاورزی و همچنین تولید محصولات مختلفی که از گاز بدست میآید؛ این حامل انرژی به عنوان یک کالای ارزشمند و استراتژیک محسوب شده و مورد توجه شرکتهای بزرگ دنیا است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه تحریمهای یکجانبه غیرقانونی توانایی ایران برای حفظ محیط زیست را تحت تاثیر قرار داده، خواستار رفع این محدودیتها شد.
وی افزود: روسیه بعنوان بزرگترین تولیدکننده گاز نقش مهمی در تولید و صادرات گاز دارد، اما مسئله ما این است ترکیه بدون داشتن منابع گازی به عنوان محل ترانزیت و هاب انرژی گازی منطقه معرفی شده و این مرهون تحریم ایران است. ایران همواره مسیر اصلی خطوط لوله گاز بوده و اکنون کنار گذاشته و ترکها از این فرصت استفاده کرده و خود را جایگزین ایران کردند، درواقع جایگاهی که ترکیه در حال استفاده است متعلق به ایران بوده و این از ثمرات تحریم روی کشورهای همسایه ایران است.
این کارشناس حوزه انرژی گفت: به نظر میرسد روسها در شرایطی که تحریم هستند و نیاز به بازار صادراتی دارند و در این مسیر هرچند ترکیه بدنبال محقق ساختن اهداف خود است اما برای برنامههای روسیه نیز مفید خواهد بود، ترکیه بدنبال این است که بورس گازی تشکیل دهد و قیمت را در استانبول تعیین کند، روسها هم که در اوکراین درگیر جنگ هستند، به همراه کشورهای ترکمنستان، ازبکستان، قزاقستان و آذربایجان سعی دارد با انتقال بیشتر گاز به ترکیه و استفاده از مسیر ترکیه در کشورهای مصرفکننده گاز نقشآفرینی کند و واقعیت اینکه ایران نیز مجبور میشود از این سیاست پیروی کند و اگر بخواهد گازی صادر کند چون سرمایهگذاری صورت نگرفته، زیرساخت صادراتی و احداث خط لوله انجام نشده و مشتریان ثابتی نیز ندارد؛ مجبور میشود گاز را با قیمتی که ترکیه و حتی مشتری تعیین میکند؛ صادر کند و این میتواند خطری برای استقلال معاملات گازی ایران باشد.
وی تاکید کرد: قطعا روسها به فکر منافع ملی خود هستند، موضوع قرارداد گازی احتمالی با ترکیه دور زدن ایران نیست و درواقع بدنبال خرید فرصت برای خود هستند، ترکیه نیز از فرصت تحریمهای ایران استفاه کرد و خود را به عنوان هاب گازی منطقه معرفی کرد و این موضوع قابل انکار نیست، حال آنکه اگر ایران تحریم نبود هیچ کشوری حاضر نبود چند برابر هزینه کند و باوجود ناامنی ترکیه و اقدامات پ.ک.ک؛ از مسیر ترکیه گاز دریافت کند، علاوه بر آن روسیه هم از فرصتی که ایجاد شده؛ استفاده میکند، بعبارت دیگر در دنیای بیزنیس هر کشوری به فکر منافع خود است. منافع ایران برای روسیه و ترکیه اهمیتی ندارد و حتی علاقه دارند ایران ضعیف شود تا امتیازات بیشتری دریافت کنند و با ایران قدرتمند وارد جلسه نشوند، بعبارت دیگر در تحریم ایران بیشترین سود مالی، سیاسی و امنیتی را کشورهای حاشیه خزر و خلیجفارس باضافه ترکیه میبرند، به طوری که اکنون شاهدیم موضوع جرایر سهگانه را مطرح، فشار وارد میکنند و از کشورهای دنیا در این رابطه یارگیری میکنند و همه اینها و آنچه در دنیای انرژی و بخصوص حوزه گاز در حال رخ دادن است، بخاطر تحریم و حذف ایران از معادلات تجاری جهان اتفاق میافتد.
آلپ ارسلان بیرقدار وزیر انرژی ترکیه اخیرا اعلام کرده که مذاکرات با روسیه برای توافق بر سر ایجاد مرکز تجارت گاز ادامه دارد و ممکن است این مرکز در سال ۲۰۲۵ در استانبول فعالیت خود را آغاز کند.
ترکیه در حال حاضر در حال مذاکره با تولیدکنندگان و مصرف کنندگان است و آرزوی خود را برای تبدیل شدن به هاب گاز با افزایش واردات و صادرات ابراز کرده است.
او گفته است: ما زیرساخت قوی برای یک پلتفرم تجاری ایجاد کردهایم که میتواند تا سال ۲۰۲۵ در چارچوب مشارکت بین شرکتهای بوتاش و گازپروم در مرکز مالی استانبول فعالیت کند.
به گفته وزیر انرژی ترکیه؛ قیمت گاز در استانبول تعیین میشود و روسیه گاز را با قیمت شاخص استانبول میفروشد.
در سال ۲۰۲۲، روسیه پیشنهاد ایجاد یک مرکز گاز در ترکیه را برای جبران فروش از دست رفته مسکو در اروپا داد که در خدمت آرزوی دیرینه آنکارا برای تبدیل شدن به بازاری برای کشورهایی است که از کمبود انرژی رنج میبرند.
منبع:
اقتصادنیوز